رشد علمی بشر به ویژه در نیمه دوم قرن بیستم، رفاه نسـبی را برای او به همراه آورد ولی پایه گذار معضلی جدید به نام حـوادث نیز گردید که امروزه به یکی از سه عامل خطر مهـم اقتصـادی، اجتماعی و بهداشتی در سطح جهان تبدیل شده اسـت. از میـان حوادث، تصادفات جـاده‌ای از اهمیـت بـالایی برخوردارند.
تصادفات یکی از بزرگترین مشکلات سلامتی عمومی در جهان است. این مشکل به این دلیل بزرگ است که قربانیان بیشتر جوان هستند و قبل از تصادف سلامتی کامل داشته‌اند. سوانح و حوادث رانندگى مهمترین عامل مرگ ومیر درکشورهاى در حال توسعه بوده و نخستین علت مرگ ومیر در سنین زیر ۴۰ سال و سومین علت مرگ در میان تمام گروه‌هاى سنى مى باشد که روزانه جان هزاران نفر را در راه‌ها و جاده‌ها می‌گیرد و نه تنها باعث کشتار انسان هاى سالم در بهترین دوره زندگى از نظر کارایى، بازدهى و تندرستى می‌شود بلکه هزینه‌هاى مالى و روانى بسیار و درد و رنج زیادى را به خانواده‌ها و جامعه تحمیل می‌کند. تصادفات جاده ای علاوه بر این که منجر به مرگ و معلولیت تعداد زیـادی از افـراد جامعـه مـی‌شـوند، خسـارت زیـادی نیـز بـر اقتصـاد ملـی وارد می‌سازند. در مقایسـه بـا کشـورهای توسـعه یافتـه، اثرات اقتصادی و اجتماعی ناشی از تصادفات جاده‌ای در کشـورهای در حال توسعه دارای وضعیت نامناسبتری می‌باشـد و هزینـه هـای بیشتری را بر این کشورها تحمیل می‌کند.
طبق بررسیهای سازمان بهداشت جهانی درسال ۲۰۰۹ ، یکی از پیامد های اقتصادی تصادفات جاده ای همانند با بیماریهای همچون ایدز آسیب رساندن به جمعیت فعال اقتصاد کشورهاست که فراهم کردن خدمات بهداشتی برای چنین آسیب دیدگانی ممکن است فشار زیادی بر سیستم بهداشت و بودجه ی ملی تحمیل نماید.
در مورد حوادث جاده‌ای، ایران با ۳۰ درصد در هزار مورد مرگ، جزء کشورهای صدر نشین دنیاست و بالاترین مقام را در سراسر دنیا دارد. طبق آخرین آماری که توسط سازمانهای رسمی اعلام شده است، خسارت سالانه تصادفات از حدود سه درصد تولید ناخالص ملی در سال ۱۳۸۴ به حدود ۵درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده است.سوانح جاده‌ای بار سنگینی را نه تنها در سطح جهانی و ملـی بلکه به خانواده ها نیز بودجه سنگینی را تحمیل می‌کنند. در تمام کشورها، قطع شدن درآمد خانواده، تشییع جنازه و هزینه‌های مربوط به آن، مراقبتهای طولانی و مستمر از افراد ناتوان و امثال آن می تواند یک خانواده را کاملاً به فقر بکشاند. به ویژه کودکان که غالباً شدیدترین ضربه ها را متحمل می‌شوند.
بعلت پیامدهای مخرب تصادفات جاده ای در کشور مانند اتلاف سرمایه های مالی و انسانی جامعه، افزایش مسائل اجتماعی مانند زنان سرپرست خانوار، فقر، معلولیت، کودکان کار و خیابان و…. ، توسعه در کشور در ابعاد اقتصادی و اجتماعی خود با مشکل اساسی روبرو می‌باشد. با توجه به افزایش جمعیت و به تبع آن افزایش تعداد وسایل نقلیه پیش بینی می شود تصادفات جاده ای و به تبع آن مرگ در اثر آن سال های آینده رو به افزایش باشد. بنابراین لازم است که به تصادفات جاده ای بعنوان یک آسیب اجتماعی نگاه شود و ضمن بررسی علل زیربنایی آن با استفاده از تشکیل تیم تخصصی متشکل از مددکاران اجتماعی، روان شناسان، جامعه شناسان، مشاوران خانواده و کارشناسان حمل نقل و ترافیک سعی شود که با برنامه ریزی های گسترده و توجه ویژه به این مسئله در کل ایام سال (نه فقط در ایام خاصی مانند نوروز) از گسترش روز افزون تصادفات و حوادث رانندگی و پیامدهای آن پیشگیری نمود.
پروانه خفتان؛ کارشناس ارشد مددکاری اجتماعی
پایگاه اطلاع رسانی مددکاران اجتماعی ایران
